Oba obszary istniejące w organizmie są dla siebie wzajemnie niezbędne w dosłownym tego słowa znaczeniu, czyli tylko wtedy istnieją kiedy są jednocześnie. Tak, więc tłem w psychicznym świecie człowieka jest względny spokój i równowaga – odczuwalne, mało wyraźne i słabe, a figurą staje się to, co w przeżyciu jest wyraźne – silne.

Figura staje się wyraźna wyłącznie dzięki temu, że istnieje na tle, a tło istnieje kiedy wylania się figura. Ujawniające się figury mogą mieć różne znaczenie i barwę emocjonalną. Wyłonienie z tła figury powoduje, że staje się centralnym punktem, koncentrującym całą uwagę i energię na sobie do momentu, aż nie będzie mogła się wycofać do tła.

Wycofanie możliwe jest jeśli figura może zaistnieć w pełni, czyli znaleźć satysfakcjonujące rozwiązanie. Konstruktywne rozwiązanie jest ściśle związane ze specyfiką figury, np. jeśli figura jest radością to zaistnienie w pełni wiąże się z ekspresją emocjonalną adekwatną dla tego uczucia, jeśli figurą jest głód to przestanie być figurą, kiedy zostanie zaspokojony. Następuje wycofanie do tła i powstaje moment wyciszenia, wycofania, spokoju. Dobrostan i komfort psychiczny w funkcjonowaniu organizmu jest wtedy, gdy figury się wyłaniają, a następnie zostają zaspokojone, wyrażone, przeżyte, odreagowane. Jeśli po wyłonieniu figura nie może zaistnieć osiągnąć spełnienia pozostaje ciągle aktywna, nie wycofuje się do tła i koncentruje na sobie uwagę, odbierając energię innym ujawniającym się figurom. Sytuacja zaczyna się jeszcze bardziej komplikować jeśli włączają się kolejne figury i są równie ważne jak poprzednia nadal aktywna, koncentrując na sobie uwagę.

Funkcjonowanie organizmu z aktywnymi figurami można porównać do życia z aktywnymi wulkanami, wymagającymi uwagi, koncentracji mobilizacji, gdyż stanowią zagrożenie. Ich żywotność/aktywność stawia organizm w permanentnej mobilizacji i gotowości do reakcji. Ilość energii na czynności aktualnego życia zmniejszona jest o tę energię, która jest zużywana na aktywne wulkany. W takiej realności funkcjonowanie staje się wyczerpujące i ograniczone do aktywnych wulkanów/figur. W konsekwencji centralnym
punktem stają się tzw. niedomknięte figury, zamiast aktualne rzeczywiście.

Koncentrowanie energii wokół spraw, które pozostają aktywne nie rozwiązuje aktualnie powstających ważnych kwestii, którymi w takiej sytuacji trudno się zająć, a tym samy ilość aktywnych figur/ wulkanów rośnie piętrząc problemy. W trakcie procesu psychoterapii Gestalt w procesie, klient zajmuje się domykaniem, czyli pracą z figurą w takim kierunku, aby mogła wycofać się w tło, stając się nieaktywnym wulkanem.

Aleksandra Replin